مقدمه
در صنعت بازیهای ویدیویی، نام Grand Theft Auto (GTA) همیشه بهعنوان یکی از قدرتمندترین و تأثیرگذارترین فرنچایزها شناخته میشود.
در حالی که بسیاری از بازیسازان در دو دهه گذشته تلاش کردهاند تا اثری در حد و اندازهی GTA خلق کنند، خالق مجموعهی Saints Row عقیده دارد این کار تقریباً غیرممکن است.
کریس استاکمن (Chris Stockman)، از چهرههای اصلی پشت سری Saints Row، در گفتوگویی تازه اعلام کرده است که هیچ بازی دیگری توان رقابت با تأثیر فرهنگی و محبوبیت گستردهی GTA را ندارد و حتی نباید چنین تلاشی کرد.
دیدگاه خالق Saints Row درباره GTA
استاکمن در مصاحبهای با پادکست FRVR، درباره تأثیر عظیم GTA بر صنعت بازی گفت:
«شما باید چیز دیگری باشید و متفاوت ظاهر شوید. نمیتوانید با آنها رقابت کنید، این کار غیرممکن است.»
او توضیح داد که استودیوهای بازیسازی گاهی بهجای یافتن مسیر خاص خود، سعی میکنند فرمول موفقیت Rockstar Games را تقلید کنند، اما نتیجه معمولاً چیزی جز شکست یا مقایسهی ناخواسته با GTA نیست.
به باور او، حتی در ژانرهای دیگر نیز نمونههایی مشابه وجود دارد؛ برای مثال، هر بازی وسترنی که بخواهد با Red Dead Redemption رقابت کند، بهاحتمال زیاد در همان ابتدا شکست میخورد، زیرا Rockstar با ترکیب روایت سینمایی، دنیای پویا و جزئیات بینقص، استانداردی غیرقابلدستیابی را ایجاد کرده است.
Saints Row؛ تقلید یا تلاش برای تفاوت؟
مجموعه Saints Row از همان ابتدا با الهام از GTA شکل گرفت، اما به مرور مسیر متفاوتی را پیش گرفت. این مجموعه در نسخههای میانی خود با تأکید بر طنز، اغراق و فضای کمیک، سعی کرد هویتی مستقل برای خود بسازد.
با این حال، نسخهی ریبوت Saints Row در سال ۲۰۲۲ نتوانست انتظارها را برآورده کند و با واکنشهای منفی منتقدان و بازیکنان روبهرو شد.
با وجود این شکست، استاکمن همچنان معتقد است که Saints Row در طول عمر خود موفق بوده است:
«این سری با وجود نوساناتش، همیشه توانسته جایگاه خودش را پیدا کند. اما واقعیت این است که هیچکس نمیتواند در برابر پدیدهای مانند GTA بایستد.»
GTA و قدرت فرهنگی بیرقیب
GTA نه فقط یک بازی، بلکه بهنوعی یک پدیده فرهنگی است. نسخهی پنجم آن، یعنی GTA V، با فروش بیش از ۱۸۵ میلیون نسخه به یکی از پرفروشترین بازیهای تاریخ تبدیل شد و تا امروز نیز از طریق GTA Online، جامعهی بزرگی از بازیکنان فعال دارد.
استاکمن در همین زمینه گفت:
«صنعت بازی نسبت به گذشته بسیار بزرگتر شده است، چون مردم تشنهی تجربههای تازهاند. اما باید پذیرفت که GTA به نقطهای رسیده که دستنیافتنی است. بازیها باید برای رتبه دوم تلاش کنند و از آن خجالت نکشند. این یعنی متمرکز بمانی، هویت خودت را بدانی و بدانی دقیقاً چه میخواهی انجام دهی.»
تحلیل و نتیجهگیری
صحبتهای کریس استاکمن تنها انتقاد از رقابت با GTA نیست؛ بلکه نوعی واقعبینی دربارهی جایگاه این فرنچایز در تاریخ بازیهای ویدیویی است.
موفقیت GTA نتیجهی ترکیبی از طراحی دقیق، آزادی عمل فوقالعاده، روایت چندلایه و شناخت عمیق از فرهنگ عامه است — عناصری که کپیبرداری از آنها تقریباً غیرممکن است.
به نظر میرسد پیام اصلی استاکمن برای بازیسازان این باشد که بجای تقلید از موفقترینها، باید روی هویت و خلاقیت خود تمرکز کنند. در دنیایی که هر روز بازیهای جدیدی منتشر میشود، متفاوت بودن شاید تنها راه واقعی موفقیت باشد.




